Η φυσιολογική ανατομία του καρδιαγγειακού συστήματος
Το καρδιαγγειακό σύστημα εξασφαλίζει την κυκλοφορία του αίματος στον οργανισμό.
Αποτελείται από την καρδιά (την αντλία) και τα αγγεία δηλαδή τις φλέβες και αρτηρίες (σωληνώσεις)
Χωρίζεται σε δύο συστήματα κυκλοφορίας, συνδεδεμένα σε σειρά, χωρίς επικοινωνία μεταξύ τους
Πνευμονική κυκλοφορία. Προωθεί το αίμα χωρίς οξυγόνοστους πνεύμονες για να οξυγονωθεί
Συστηματική κυκλοφορία. Προωθεί το αίμα με οξυγόνοστο σώμα
Μια καρδιά- δύο αντλίες!
Ενώ η καρδιά είναι ένα όργανο, εσωτερικά χωρίζεται με ένα διάφραγμα σε δύο χωριστές αντλίες που δεν συνδέονται μεταξύ τους ενώ κάθε τμήμα της καρδιάς συνδέεται με διαφορετικά, αποκλειστικά δικά του αγγεία (φλέβες και αρτηρίες). Τα τμήματα αυτά υποστηρίζουν μια κυκλοφορία το καθένα (πνευμονική, συστηματική)
Δύο αντλίες- με προθάλαμο και θάλαμο η κάθε μία!
Κάθε τμήμα της καρδιάς (δεξιό και αριστερό) χωρίζεται επίσης σε προθάλαμο (κόλπος) όπου συλλέγεται το αίμα από τις φλέβες, και σε κυρίως αντλία (κοιλία) η οποία συστέλλεται με δύναμη για να στείλει το αίμα στις αρτηρίες.
Βαλβίδες - ροή μόνο προς τα εμπρός!
Εάν η καρδιά δεν είχε βαλβίδες τότε η ροή του αίματος σε κάθε συστολή της καρδιάς, θα ήταν το ίδιο προς τα πίσω (προς τις φλέβες) όσο και προς τα μπροστά (προς τις αρτηρίες) και πρακτικά δεν θα ήταν δυνατή η κυκλοφορία του αίματος και η επιβίωση
Οι βαλβίδες εξασφαλίζουν με το στεγανό τους κλείσιμο, τον αποκλεισμό της ροής του αίματος προς τα πίσω (παλινδρόμησης)
Οι βαλβίδες εξασφαλίζουν με το εύκολο άνοιγμά τους την προώθηση χωρίς δυσκολία του αίματος στις κοιλότητες ή στα αγγεία που βρίσκονται μετά από αυτές (προώθηση)
Κάθε τμήμα της καρδιάς έχει δύο βαλβίδες:
Μια βαλβίδα εισόδου: η βαλβίδα αυτή βρίσκεται μέσα στο κάθε τμήμα της καρδιάς και χωρίζει τον κάθε προθάλαμο (κόλπο) από τον κυρίως θάλαμο (κοιλία). Η βαλβίδα αυτή ονομάζεται κολποκοιλιακή βαλβίδα: ονομάζεται τριγλώχινα (στο δεξί τμήμα της καρδιάς) και μιτροειδής (στο αριστερό τμήμα της καρδιάς). Όταν κλείνουν, εξασφαλίζουν ότι το αίμα των κοιλιών στη συστολή της καρδιάς δεν θα επιστρέψει πίσω στους κόλπους αλλά θα προωθηθεί προς τα μπροστά (τις αρτηρίες)
Μια βαλβίδα εξόδου: η βαλβίδα αυτή βρίσκεται στην έξοδο του κάθε τμήματος της καρδιάς προς τις αντίστοιχες αρτηρίες, χωρίζοντας τον κυρίως θάλαμο (κοιλία) από την αντίστοιχη αρτηρία. Η βαλβίδα αυτή μπορεί να χαρακτηρισθεί ως αρτηριακή βαλβίδα. Ονομάζεται πνευμονική (στο δεξί τμήμα της καρδιάς) και αορτική (στο αριστερό τμήμα της καρδιάς). Εξασφαλίζει ότι το αίμα δεν θα επιστρέψει από τις αρτηρίες στην καρδιά, την περίοδο που η καρδιά θα γεμίζει ξανά με αίμα από τις φλέβες (διαστολή).
Αν ακολουθήσουμε την πορεία του αίματος στην κυκλοφορία για να περιγράψουμε την ανατομία
Ξεκινώντας με το αίμα που επιστρέφει στην καρδιά από το σώμα φθάνουμε στο
Δεξιό τμήμα της καρδιάς (δεξιές κοιλότητες)- πνευμονική κυκλοφορία:
συνδέεται με τις μεγάλες φλέβες του σώματος (άνω και κάτω κοίλη φλέβα) που φέρνουν πίσω στην καρδιά το αίμα που δεν έχει οξυγόνο (το έχει "παραδώσει" στα όργανα του σώματος για την επιβιωσή τους). Το αίμα αυτό καθώς δεν έχει οξυγόνο είναι σκούρο μπλέ (φλεβικό αίμα)
Το φλεβικό αίμα θα προωθηθεί από το δεξιό τμήμα της καρδιάς στις αρτηρίες που συνδέονται με τους πνεύμονες (πνευμονικές αρτηρίες)
Στους πνεύμονες θα "παραλάβει" το αίμα οξυγόνο, και θα αλλάξει χρώμα, θα γίνει ξανά έντονα κόκκινο (οξυγονωμένο αίμα), ενώ θα "παραδώσει" στους πνεύμονες το άχρηστο διοξείδιο του άνθρακα (από τις καύσεις των οργάνων του σώματος) που θα αποβληθεί στον αέρα
Αριστερό τμήμα της καρδιάς (αριστερές κοιλότητες)-συστηματική κυκλοφορία
συνδέεται με τις φλέβες που φέρνουν το αίμα από τους πνεύμονες στην καρδιά (πνευμονικές φλέβες)
προωθεί το οξυγονωμένο αίμα στις αρτηρίες που συνδέονται με το σώμα μας και τα όργανά του (αορτή και αρτηρίες)
Στα όργανα του σώματος, το αίμα κυκλοφορεί σε μικρά αγγεία (τριχοειδή) και "παραδίδει" το οξυγόνο, γίνεται σκούρο μπλέ ξανά (φλεβικό)
Το φλεβικό αίμα συλλέγεται από τις φλέβες που καταλήγουν στο δεξί μέρος της καρδιάς